SECÂVENDÎ’NİN ‘İLELÜ’L-VUKÛF ADLI ESERİNDEKİ “KAD KĪLE (قد قيل)”NİN KULLANIMI ÜZERİNE BİR TAHLİL

Bilindiği üzere, Secâvendî vakfı; lâzım ( م ), mutlak ط caiz ج mücevvez li-vechin ز murahhas zarureten ص ) ve gayr-ı câiz لا olmak üzere altı kategoriye ayırmış bu kategorileri parantez arasında belirttiğimiz harflerden belirlediği sembollerle göstermiştir. Türkiye’deki mushaflarda Secâvendî’nin sistemi tercih edilmiş olmasına rağmen, onun sisteminde bulunmayan kimi rumuzlar da kullanılmıştır. Bu rumuzlardan birisi de “ق” harfidir. matbu Mushaflarda bulunan harfinin, genellikle, eserinde “قد قيل” formunun geçtiği yerlere tekabül ettiği bilinmektedir. Oysa formunu kullandığı yerlerde genelde herhangi bir rumuz belirtmemiş buralarda çoğunlukla durak yeri bulunmamasından yana görüş bildirmiştir. Buna yerlerin ülkemizdeki rumuzuyla/durağıyla gösterilmiş olması meseleyi önemli kılmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili tanımlarda alametinin, vasletmenin daha uygun olduğu yerleri gösterdiği belirtilmişse uygulamada buna riayet edilmediği Kur’an’ın ezberlenmesi kıraati esnasında harfiyle gösterilen kısmında durulduğu (vakf yapıldığı) görülmektedir. ise durumlarda ayetlerin manasına etki etmektedir. İlaveten, halde vakf yapmayı ettiği, mukabil, yine ile yerler bulunmaktadır. durumda “ق rumuzunun gösterdiği” yönündeki kanaat tarifler realiteyi tam olarak yansıtmamaktadır. tespitten hareketle kaleme alınan çalışmada tahlilinin yapılması amaçlanmaktadır. Çalışmadaki tahlil değerlendirmeler, makalenin hacmi doğrultusunda seçtiğimiz üç ayet bağlamında gerçekleştirilecektir.